Hormonal Dengesizlik ve Kellik: Tedavi Seçenekleri
Hormonal bozukluk ve saç dökülmesi, kadın veya erkek fark etmeksizin herkeste görülebilir. Doktorlara göre günde ortalama 100 adet saç telinin dökülmesi doğal döngü içinde kabul edilir. Çünkü vücuttaki pek çok hücre gibi saç kökleri de belirli bir olgunlaşma evresinden sonra ölüp yerine yenisi gelir. Bu döngüde günde 100’den fazla saç teli kaybının olması kellik belirtisi olarak görülmelidir. Saç dökülmesinin arkasında yatan sebepler arasında hormonal dengesizlik yatar. Hormonal dengesizlik ve kellik durumunda öncelikle kişinin hormon değerlerine bakılmalı ve buna uygun tedavi yöntemi belirlenmelidir.
Saç Dökülmesinin Nedenleri
Saç dökülmesinin sebepleri pek çok farklı nedene bağlı olarak gelişebilir. Sağlıklı bireylerde normal saç döngüsünde dökülen saçın yerine yenisi çıkar ve ortalama saç yoğunluğu korunmuş olur. Eğer günde 100 saç telinden daha fazla kayıp yaşıyorsanız bu durum kellik belirtisi olarak kabul edilir. Saç dökülmesi hem içsel hem de dışsal faktörlerden etkilenerek meydana gelebilir. Genel anlamda erkek veya kadın fark etmeksizin saç dökülmesinin sebepleri arasında şunlar yatar:
- Genetik faktörler
- Hormonal değişiklikler
- Yoğun stres ve depresyon
- Düzensiz beslenme
- Bazı kronik hastalıklar
- Kullanılan ilaçların yan etkisi
- Fiziksel yorgunluk
- Mevsim geçişi
- Saça uygulanan kimyasal etkili ürünler
Saç dökülmesinin en sık rastlanan sebebi genetik faktörlerdir. Anne ve babadan gelen genlerle birlikte saç dökülmesine yatkın bireylerde zamanla saçlarda seyrelme görülür. Bu tür genetik yatkınlığı olan kişilerde saçlar zamanla incelir ve dökülme hızlanır. Erkek tipi saç dökülmesinin karakteristik özelliği, saçların alın ve şakak bölgesinden açılmasıdır.
Hormonların Saç Dökülmesine Etkisi – Hormonal Dengesizlik ve Kellik
Saç dökülmesinde hormonlar önemli etki gösteren faktörlerden biridir. Erkek veya kadın fark etmeksizin saç kaybının arkasında yatan sebeplerden biri hormonal değişikliklerdir. Saç dökülmesine sebep olan hormonlar, tıp dünyasında androjen olarak adlandırılan hormonlardan oluşur. Erkek tipi saç dökülmesi, androgenetik alopesi şeklinde tanımlanır. Bu tip bölgesel saç dökülmelerinde hormonların etkisi azımsanmayacak kadar fazladır.
Erkeklik hormonu olarak bilinen testosteron ile bağlantılı bazı hormonal değişimler saç dökülmesine neden olabilir. Erkek tipi saç dökülmesinde DHT kısaltması ile bilinen dihidrotestosteron hormonu etkilidir. Vücutta DHT miktarının artması, buna duyarlı olan saç köklerinin zayıflayıp zarar görmesine neden olur. Belirli zaman içinde sürekli DHT baskısına maruz kalan saç kökleri canlılık belirtisini kaybedip dökülür. Halk arasında kötü testosteron olarak bilinen DHT hormonu saç dökülmesinin arkasındaki en büyük unsurdur.
Hormonlara Bağlı Saç Dökülmesi
Hormon kaynaklı saç dökülmesi durumunda öncelikle kişinin kan değerleri ve hormonal dengesi araştırılmalıdır. Hormonlar, insan vücudunda metabolizmanın faaliyetlerini kontrol altında tutmak için üretilen salgılara denir. Hormonlar ayrıca vücutta hücreler arasında iletişim görevi üstlendiği için çok önemlidir. Hormonların insan vücudunda çok etkin bir role sahip olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle hormonal değişiklikler vücutta istenmeyen bazı sonuçlara yol açabilir. Bilimsel tanımla bakıldığında bazı hormonlar yapı bakımından birer molekül şeklindedir. Molekül yapılarına göre hormonlar amin, peptit, steroid ve lipid olarak dört ayrı gruba ayrılır.
Erkek tipi saç dökülmelerinde hormonların düzgün bir şekilde test edilip seviyelerinin belirlenmesi gerekir. Saç dökülmesine neden olan hormonlar tespit edilip saç kaybını önleyici uygulamalara geçilebilir. Tıp dünyasındaki yeni gelişmeler ile birlikte hormonları dengeye getirmek, saç dökülmesini belirli oranda önlemede etkilidir. Hormon tedavisi yöntemi sayesinde kişinin saç dökülmesi engellendiği gibi yeni saç çıkmasının desteklenmesi de mümkündür.
Erkek Tipi Saç Dökülmesinde Hormonların Etkisi
Androgenetik alopesi hormonal düzensizlikler ile birlikte ortaya çıkan bir saç dökülmesi türüdür. Genel olarak erkek tipi saç dökülmesi denilen bu durum esas olarak genetik mirasa bağlıdır. Erkek tipi saç dökülmesinde saç kaybını yavaşlatma veya durdurma gibi müdahaleler mümkündür. Fakat genetik olarak saç dökülmesine yatkın bireylerde belirli oranda sonuç elde edilebilir. Ayrıca protez saç gibi uygulamalar da kellik sorunu olanların tercih ettiği estetik yöntemler arasınadır. Erkek tipi saç dökülmesine kalıcı bir çözüm bulmanın yolu saç ekimidir.
Erkek tipi saç dökülmesine neden olan hormonal düzensizlikte DHT baskısı önemli bir yere sahiptir. Vücutta kötü testosteron adı verilen DHT hormonu arttıkça, buna duyarlı olan saç telleri güçsüz duruma düşer. Zamanla incelip dökülen saçlar genellikle alın çizgisinin geriye doğru açılmasını ve şakak kısımlarında saçların seyrekleşmesine yol açar. Ayrıca erkek tipi saç dökülmesinde tepe noktadan seyrekleşme de görülebilir. Bu noktada DHT hormonuna karşı duyarsız olan bölgedeki saçlar sağlam kalır. Erkeklerin ense kısmında iki kulak arasındaki bölgedeki saçlar DHT hormonundan etkilenmediği için dökülmez.
Saç Dökülmesinde Tiroid Bezinin Etkisi
Tiroid bezi kaynaklı saç dökülmesi, tıbbi müdahale ile kontrol altına alınabilir. Tiroid bezi hastalıkları arasında en yaygın olanı Hipotiroidsm olarak bilinir. Bu, vücudun sağlıklı bir şekilde yeteri kadar tiroid hormonu üretememe durumudur. Saç dökülmesinin önemli sebeplerinden biri olarak görülen bu hastalık hormonal dengesizliğe bağlıdır. Tiroid hormonu, vücutta bazı önemli faktörleri kontrol ettiğinden önemli bir iç salgıdır.
Tiroid hormonu normalden az salgılandığı zaman vücutta halsizlik ve bitkinlik görülür. Ayrıca depresyon ve sinirlilik gibi psikolojik sorunlar da bu hormonun eksikliğiyle ortaya çıkabilir. Kabızlık ve sindirim problemlerinin yanı sıra deri kuruluğu ve dökülme yaygın şekilde görülür. Tiroid hormonu düzensiz salgılandığında vücut hücrelerini dinlenme fazında kalmaya zorlar. Saçlar da bu durumdan olumsuz etkilenir. Vücutta hücre yenilenmesi azaldığı için saç kökleri zamanla dökülüp kelleşme başlangıcı görülebilir.
Hormonal Dengesizlik Kaynaklı Saç Dökülmesi Tedavisi
Hormonal dengesizlikte saç dökülmesi tedavisi sadece uzman doktorların teşhis ve tedavi yöntemleri ile mümkündür. Bu tür tedavilerde saç dökülmesinin erken aşamalarında daha rahat ve başarılı müdahaleler yapılmaktadır. Geniş çaplı kellik görülmeden önce bölgesel kellik olduğu dönemde bile tedaviye başlanabilir. Saç dökülmesinin arkasında yatan hormonal düzensizliği tespit edebilmek için ilk olarak altta yatan hastalık tespit edilmelidir. Eğer kişide saç dökülmesinin yanı sıra halsizlik, depresyon ve kabızlık varsa hipotiroidi hastalığı değerlendirilmelidir.
Saç dökülmesi özellikle erkeklerin karşılaştığı ciddi bir estetik problem olarak günümüzde kendine has tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Saç dökülmesinin pek çok nedeni bulunduğu için öncelikle bunların tespit edilip ona göre tedavi yöntemi uygulanmalıdır. DHT hormonundan etkilenmeyen bölgedeki saçlar sağlam kaldığı için bu bölgeden saç nakli yapılması mümkündür. Eğer ileri seviye kellik problemi yaşayan bir kişi için hormon tedavisi faydalı sonuçlar vermezse saç ekimi sayesinde kalıcı çözümlere ulaşılabilir.
Sağlıklı Saçlar İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sağlıklı saçlar için uyarılar konusunda da bilinçli hareket etmek gerekir. Saç dökülmesi sorununu kontrol altına alabilmek için stresten uzak durmak ve uyku saatlerine dikkat etmek önemlidir. Bilinçsizce yapılan diyetler vücudun hormon dengesini bozacağı için saç dökülmesini hızlandırabilir. Ayrıca her gün yeterli miktarda uyumayan kişilerde uyku problemine bağlı olarak hormon düzensizlikleri görülür. Sigara ve alkol kullanımı vücuttaki testosteron hormonunun dengesiz hale gelmesine neden olur. Bu nedenle hormonal dengesizlik ve kellik durumuyla karşılaşmamak için yaşam kalitesine dikkat edilmelidir.
